نارسا خوانی ، ملاک های تشخیص و ویژگی های نارساخوانی :

مشکلات خواندن از اساسی ترین مشکلاتی است که کودکان با نا رسایی های ویژه در یادگیری با آن مواجه هستند. یکی از این مشکلات نارساخوانی است .

نارسا خوانی به هر گونه ناتوانی در خواندن اطلاق می شود که کودکان نارسا خوان از سطح پایه ی کلاس خود در زمینه خواندن عقب می مانند و هیچ گونه شواهد عینی دال بر نارسایی هایی چون : عقب ماندگی ذهنی ، آسیب عمده مغزی یا مشکلات هیجانی و فرهنگی و نیززبان گفتاری وجود ندارد.

ملاک های تشخیص نارساخوانی عبارتند از :

الف ) پیشرفت در زمینه ی خواندن بر مبنای آزمون های میزان شده ی فردی ، بطور قابل توجهی پایین تر از آن است که با توجه به سن زمانی ، هوش سنجیده شده و آموزش متناسب با سن انتظار می رود .

ب )  مشکل یاد شده در بند ( الف ) بطور قابل توجهی در پیشرفت تحصیلی یا فعالیت های روزمره زندگی که مستلزم خواندن است ، اختلال ایجاد می کند .

ج ) اگر کودک یاد شده دارای مشکل دیگری مانند مشکلات حسی ، ذهنی یا جسمی باشد اختلال در خواندن باید فراتر از حدی باشد که معمولا با آن نقص همراه است .

بطور کلی ویژگی ها و معیارهای شناسایی و تشخیص کودکان نارساخوان عبارتست از :

1 ) داشتن هوش تقریبا متوسط و بالاتر از متوسط.

2 ) داشتن حواس سالم بویژه حس بینایی و شنوایی.

3 ) برخوداری از امکانات محیطی و آموزشی مناسب .

4 ) نداشتن مشکلات شدید رفتاری .

5 ) نازل بودن سطح توانایی خواندن دانش آموز

     در مقا یسه با توان ذهنی ، سن تقویمی ، وامکانات آموزشی وی .

در زیر برخی از علائم و مصادیق مورد پنجم :

- اشتباه کردن کلمات شبیه به هم مانند غاز و غار .

- حدس زدن کلمات با در نظر گرفتن حروف ابتدا و انتهای کلمات .

- وارونه خوانی کلمات مانند روز به جای زور .

- مشکلات شدید در هجی کردن کلمات .

- حذف کلماتی مانند را ، که ، از   .

- اضافه کردن برخی حروف و کلمات .

- حذف برخی از حروف و کلمات .

- جایگزینی برخی از حروف و کلمات به جای یکدیگر .

- درک نامرتب حروف .

- اشتباهات مرتبط با عدم فهم معنای جمله و ارزش دستوری متن نوشته شده .

- دشواری در تشخیص جز از کل .

- خواندن این کودکان دارای آهنگی تردیدآمیز و مقطع است.

- بی میلی و انزجار از یادگیری خواندن.

تهیه و تنظیم   : علی خزایی کارشناس مرکز آموزش یادگیری

      روش های رشد ذهنی کودک در دوران یک تا دو سالگی

 
- کودکان را با غذاهای سرشار از آهن تغذیه کنید.
- برای کودکتان کتاب بخوانید.

- در حضور او مطالعه کنید.
- برای او اسباب بازی های آموزشی تهیه کنید.
- با کودک خود بازی کنید. شرکت در بازی های دسته جمعی ، مهارت های هوش اجتماعی کودک را افزایش می دهد.
- هنگامی که با کودکتان صحبت می کنید صداهای اضافی مانند رادیو و تلویزیون را خاموش کنید و نور را در حد متوسط نگاه دارید.
- درخواست های تکراری کودک را اجابت کنید. تکرار ارتباط نورون ها را در مغز تقویت می کند ؛ بنابراین اگر برای چندمین باز از شما می خواهد کتابی را برایش بخوانید ، بدون اصرار و پافشاری روی خواندن یک داستان دیگر ، آن را برای او بخوانید.
- وقتی کودک نوپای شما به چیزی اشاره می کند و نامش را می پرسد در جوابش به او اطلاعات بیشتری بدهید. به طور مثال : آن یک توپ است، یک توپ آبی با خط های قرمز.
- در تربیت کودک انضباط همراه با محبت فراوان داشته باشید.
- هرگز به کودکتان نگویید "تو چیزی نمی فهمی" زیرا اگر کودک آن را باور کند، حرف شما تحقق خواهد یافت .

اختلال بیش فعالی کمبود توجه ( ADHD  )

یک ناتوانی است که در آن کودکان همواره در طول یک دوره ی زمانی یک یا چند ویژگی از ویژگی های زیر را نشان می دهند: ا- بی توجهی2- فعالیت زیاد3- تکانشی بودن

کودکان بی توجه برای تمرکز بر هرموضوعی دچار مشکل هستند و ممکن است بعد از چند دقیقه کار روی یک تکلیف خسته شوند. کودکان بیش فعال سطوح بالایی از فعالیت های فیزیکی را نشان می دهند. اکثراً در حال حرکت دیده می شوند. کودکان تکانشی مهار عکس العمل و پاسخ های خود را در دست ندارند و بدون تفکر ، رفتار می کنند.

آموزگار

               برخی علل ضعف دانش آموزان در درس ریاضی به این شرح است:

1- آشنا نبودن برخی از معلمان به فنون و نحوه تدریس درس ریاضی ( روش تدریس ریاضی)

ادامه مطلب...

آموزگار اگرچه خداوندگار نیست

بعد از خدای برتر از آموزگار نیست ( ناصرخسرو)

نکات مهم در بخوانیم وبنویسیم پایه پنجم

1-        کتاب های بخوانیم و بنویسیم مهارت های 4 گانه زبان فارسی را تقویت می کند لذا در کتاب بخوانیم به مهارت های گوش دادن ، صحبت کردن و خواندن توجه شده ، لازم است در داخل کتاب به جزء درس های آزاد مطلبی نوشته نشود .

2-        توجه به اهداف درس ها در تدریس نیاز است لذا برای آموزش باید به خواندن همراه با درک وفهم توجه شود .

3-        ادامه مطلب...

اختلالات یادگیری ، تشخیص و درمان

تعاریف اختلالات یادگیری :
از دهه ی 1960 کودکان مبتلا به ناتوانی های یادگیری توجه مطالعات روانی و آموزشی بوده اند و در واقع شاخه جدیدی است که به آموزش و پرورش ویژه افزوده شد .
هر چند که ناتوانی های یادگیری یک قلمرو نسبتا جدیدی است لکن رشد مفهوم آن ظاهرا سریع بوده به طوریکه از طریق آمیختگی پیشه های متعدد به صورت یک پیشه گسترده میان رشته ای جلوه گر شده است . در کوشش های مکرری که برای تعیین جمعیت کودکان ناتوان در یادگیری به عمل آورده ابعاد مختلف مساله مورد توجه قرار گرفته است و هر گروهی بر اساس دیدگاه خود و با شیوه متفاوتی مساله را بررسی و تعریفی از آن به دست داده است .
در سال 1968 یک تعریف به وسیله کمیته مشورت ملی در مورد کودکان ناتوان در گزارش سالیانه آنها به کنگره به عمل آمد " کودکان ناتوان در یادگیری در یک یا چند فراگرد اساسی روانی در ارتباط با فهمیدن یا کاربرد زبان شفاهی یا کتبی ناتوانی نشان می دهند تظاهرات این ناتوانی ممکن است به صورت اختلال درگوش دادن ، فکر کردن ، سخن گفتن ، خواندن ، نوشتن هجی کردن یا حساب باشد .
این اختلالات را نتیجه شرایطی دانسته اند که شامل نقائص ادراکی ، ضایعه مغزی ، اختلال جزیی در کارکرد مغز ، نارساخوانی ، اختلال گویایی و غیره است ناتوانی یادگیری این کودکان از نوع مشکلاتی نیست که بدایتا مربوط به بینایی ، شنوایی ، یا نقائص حرکتی ، عقب ماندگی ذهنی پریشانی عاطفی و یا کمبود امکانات محیطی باشد ( فریار – رخشان ).
ناتوانی یادگیری در اندام ظاهری کودک آشکار نیست کودک مبتلا به این وضع می تواند دارای بدنی قدرتمند ، چشمانی قوی ، گوشهای تیز و هوش بهنجار باشد ، در عین حال ، چنین کودکی در عملکرد ناتوان است . نارسایی او به همان اندازه واقعی است که ناتوانی پای فلج .
چه کسانی دارای اختلالات یادگیری هستند ؟
افراد مبتلا به ناتوانی های یادگیری در تمام سطوح و در تمام پایه های کلاسی از آمادگی تا دانشگاه وجود دارند امتیاز آن عده از کودکانی که در سطوح دبستانی درس می خوانند اصولا این است که تاکید و علاقه به شناسایی و درمان این گونه کودکان در این دوره بیشتر است بنابراین در آینده از شمار مبتلایان به این ناتوانی در سطوح بالاتر آموزشی کاسته خواهد شد
علائم ناتوانی یادگیری

نمی توانید با نگاه کردن به یک فرد تشخیص دهید که وی دچار ناتوانی یادگیری است یا نه و این مسئله باعث می شود تشخیص این مسئله کمی دشوار باشد. ناتوانی یادگیری اولین بار زمانی نمود پیدا می کند که فرد در صحبت کردن، خواندن، نوشتن، حل مسائل ریاضی، برقراری ارتباط با پدر یا مادر و یا توجه کردن در کلاس درس مشکل داشته باشد. ناتوانی یادگیری خیلی از بچه ها در دوران دبستان وقتی معلم یا والدین کودک متوجه می شوند که او نمی تواند جهت یک بازی را دنبال کند یا تکالیفی که باید انجام دهد را تکمیل کند، تشخیص داده می شود. اما بقیه بچه ها راه های پیچیده ای برای پوشاندن مشکلات یادگیری خود پیدا می کنند و به خاطر همین این ناتوانی یادگیری تا زمانی که وی به سن نوجوانی برسد و مشکلات درسی و زندگی اش بیشتر شود، نمود پیدا نمی کند.

مراحل ارزیابی و تشخیص در مراکز آموزشی مشکلات ویژه یادگیری شامل:
1- پیشینه کاوی و مصاحبه : که عموما شامل تهیه تاریخچه کلی از زندگی فرد که به وسیله بازنگری پرونده های کودک مصاحبه با والدین ، معلمین و خود کودک تهیه می شود .
2- مشاهدات بالینی : مشاهده گر در حین مراحل ارزیابی اطلاعاتی را از خصوصیات و ویژگیهای رفتاری کودک به دست می آورد که او را در امر تشخیص یاری می دهد .
3- آزمون های رسمی
الف : آزمون روانی شناختی و کسلر :
یک تحول مهم در تشخیص و جایدهی کودکان ویژه دریافتهای جدیدی است که از چگونگی استفاده از آزمونهای روانی ، شناختی بدست آمده است . این گونه ارزیابی و تشخیص ما را به این حقیقت رهنمون می شود که خدمات آموزش و پرورشی باید حوزه وسیعی را دربرگیرد و سعی شود تا دانش آموز که در اکثر حیطه های یادگیری عادی است ولی مشکلات یادگیری خاصی دارد بتواند در کلاس عادی آموزش ببیند و در عین حال به کمک های تکمیلی ویژه دسترسی داشته باشد .
برای نیل به این اهداف آزمون و کسلر یکی از ابزارهای نسبتا گویا و فراگیر است که جهت ارزیابی کودکان با مشکلات خاص یادگیری کاربرد فراوانی دارد .
ب : آزمونهای بینایی مانند: دیداری حرکتی بندر – گشتالت – آزمون ادراکی بینایی فراستیگ
ج : آزمونهای شنوایی وپمن
د: آزمون های پیشرفت تحصیلی : پیشرفت تحصیلی خواندن – پیشرفت تحصیلی نوشتن - پیشرفت تحصیلی ریاضیات
ه : آزمون رشد حرکتی لینکلن- اوزرتسکی
ی : آزمون برتری طرفی
بعد از انجام مراحل آموزشی و توانبخشی مربی به انجام مجدد آزمونهایی می پردازد تا مطمئن شود که ضعف های دانش آموز رفع گردیده آن گاه طی مشاوره با والدین و آموزگار مربوطه به کار با دانش آموز در مرکز پایان می دهد ، ولی تا مدتها باید اولیاء و معلمین در ارتباط با مربی مرکز بوده و به تبادل نظر بپردازند و همواره کودک را مورد توجه قرار داده و فعالیت های ایشان را کنترل کنند ، در غیر اینصورت اکر تعدیل رفتار از سوی والدین و اولیای مدرسه صورت نگیرد و با این تفکر که کودک درمان شده و دیگر نیازی به مشاوره و راهنمایی ندارد و دانش آموز را رها کنند ممکن است به حالت قبلی بر گردد و مجددا دچار افت تحصیلی و یا رفتاری شود .
مراحل درمان مشکلات یادگیری
با انجام آزمونهای تشخیص معلوم می شود که کودک در کلام زمینه مواجه با شکست و در چه سطوحی متوقف گردیده است و حدود یادگیری او تعیین می گردد و اینکه مشکل یادگیری او به کدامیک از مسائل ادراک ، حافظه ، زبان ، و … مربوط می شود . سپس یک طرح آموزشی انفرادی (IEP  ) بر اساس زمینه های قدرت و ضعف کودک تهیه و تنظیم می شود
در فرایند درمان مربی :
- رابطه ی حسنه بین خود و کودک برقرار می کند .
- کودک را در جریان کار و موفقیت ها و شکست هایش قرار می دهد .
- درمان را از پایین ترین مرحله ای که کودک در آزمون ناموفق بوده آغاز می کند و از آسان به مشکل کار می کند تا مهمترین نکته که بالابردن خودپنداره ی کودک است تقویت کند .
- بیشتر برنامه های درمانی را به صورت بازی ارائه می دهد .
- فعالیت های یک مرحله را به اتمام می رساند و سپس وارد فعالیت های مراحل بعد می شود
                                                     منابع
1-اچ ایلوارد ، الیزابت – ار براون ، فرانک ترجمه برادری ، رضا ، تشخیص و ساماندهی ناتوانی های یادگیری ، ناشر ، سازمان آموزش و پرورش استثنایی ، چاپ اول ، زمستان 77.
2- تبریزی ، مصطفی ، درمان اختلالات خواندن ، انتشارات گفتمان خلاق ، چاپ اروین، چاپ اول 1380.

3- سیف نراقی ، مریم ، نادری ، عزت الله ،اختلالات یادگیری
3- دلاکاتو ، کارل ، ترجمه سرحدی زاده ، فاطمه ، اختلال خواندن ، چاپخانه پرتو ، تهران چاپ اول 1368.
4- فریار ،اکبر ، رخشان ، فریدون ، ناتوانی های یادگیری .
5- کرک ، ساموئل ، چالفانت ، جیمز ترجمه : رونقی ، سیمین ، خانجانی ، زینب ، وثوقی رهبری ، مهین، ناشر: سازمان آ.پ استثنایی ، چاپ اول زمستان 77 .

مرکز آموزش و توانبخشی مشکلات ویژه یادگیری در شهرستان دلفان افتتاح گردید